آبکاری، فرآیندی صنعتی است که برای بهبود خواص ظاهری و عملکردی فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود مزایای فراوان این فرآیند، تولید پساب‌های حاوی فلزات سنگین سمی مانند کروم، نیکل و روی یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی آن است. این پساب‌ها در صورت رهاسازی بدون تصفیه، به منابع آبی نفوذ کرده و باعث آلودگی شدید محیط زیست و تهدید سلامت انسان می‌شوند.
روش‌های سنتی تصفیه پساب آبکاری مانند رسوب شیمیایی، تبادل یونی و الکترودیالیز، با وجود مزایایی که دارند، دارای معایبی همچون هزینه بالا، تولید لجن فراوان، بازدهی پایین و مشکلات محیط‌زیستی هستند. این روش‌ها اغلب برای حذف کامل فلزات سنگین از پساب کارایی لازم را ندارند. فناوری نانو با ارائه مواد و روش‌های نوین، تحولی شگرف در زمینه تصفیه پساب‌های صنعتی ایجاد کرده است. نانومواد به دلیل داشتن سطح ویژه بسیار بالا، خواص کاتالیستی منحصر به فرد و اندازه ذرات بسیار کوچک، توانایی حذف موثر آلاینده‌های آلی و معدنی از جمله فلزات سنگین را دارند.
مزایای استفاده از فناوری نانو در تصفیه پساب آبکاری:
-
بازدهی بالا: نانومواد به دلیل سطح تماس بالا، توانایی حذف موثرتر فلزات سنگین را دارند.
-
هزینه کمتر: در طولانی مدت، استفاده از فناوری نانو به دلیل کاهش هزینه‌های عملیاتی، مقرون به صرفه‌تر است.
-
تولید لجن کمتر: روش‌های مبتنی بر فناوری نانو، تولید لجن را کاهش می‌دهند.
-
سازگاری با محیط زیست: بسیاری از نانومواد مورد استفاده در تصفیه پساب، زیست تخریب‌پذیر هستند.
-
انتخاب‌پذیری بالا: نانومواد می‌توانند به طور انتخابی فلزات سنگین خاصی را از پساب حذف کنند.
